Hoe belangrijk de rol van een effectieve leider is, bleek in de recente workshop Talent Inzicht met een team van een woningstichting. Het is een nieuw geformeerd team van contractmanagers en inkoopspecialisten. Een aantal teamleden heeft al een lange staat van dienst bij de organisatie, anderen zijn sinds kort collega’s.

De manager is voor iedereen nieuw en heeft ons gevraagd deze dag voor haar team te organiseren. Het team lijkt wat lamgeslagen en laat zich niet meer uitdagen. Daardoor komen de talenten van de teamleden niet tot hun recht. Er zit meer in dan er nu uit komt.

De teamdag is een mooie gelegenheid om elkaar beter te leren kennen en begrip te krijgen voor wie de ander is. Want zoals de manager stelt: samenwerken is wat anders dan verbinding maken.

Inzicht in talenten als startpunt

Voorafgaand aan de dag is met alle teamleden de TMA-rapportage over hun drijfveren en talenten besproken. In het gesprek met de manager valt het grote aantal gebalanceerde behoeften op. Opvallend is dat de talenten precies op de drijfveren zijn die het meest voor de hand liggen voor het invulling geven aan de rollen die leiderschap effectief maakt.

Wat zijn die essentiële rollen waar een leider tussen moet kunnen schakelen?

  • Waarnemen en veiligheid bewaken
  • Vertrouwen bouwen en zorgen voor verbinding
  • Inspireren en richting geven
  • Structuur bieden en grenzen stellen
  • Doortastend actie ondernemen

Tijdens de workshop wordt duidelijk dat deze manager moeiteloos tussen deze rollen schakelt. Omdat het authentiek en congruent gebeurt, geeft het team aan dat ze zich veilig en gehoord voelen.

De onderstroom in het team zichtbaar maken

Een van de werkvormen is het delen van talenten en valkuilen. De teamleden luisteren met oprechte interesse en stellen vragen die meteen de dynamiek en uitdagingen in het team blootleggen.

Als we inzoomen op de behoeften op de drijfveer steunbehoefte, wordt duidelijk zichtbaar dat bijna alle teamleden zelfredzaam zijn, geen behoefte hebben aan hulp. Voor een team van zelfstandig opererende professionals is dat niet zo vreemd.

Maar heeft dan niemand wel eens hulp nodig? Natuurlijk zijn er wel hulpvragen. Maar die herkennen bij jezelf en dan ook nog de vraag stellen, dat komt niet altijd bij ze op. Ieder blijkt zo z’n eigen manier te hebben om de bevestiging te krijgen op de goede weg te zitten.

Op het stellen van die hulpvraag blijken in de onderstroom ook wel wat overtuigingen te zitten; als professional moet je het weten en zelfstandig kunnen opereren. Hulp vragen wordt als een zwakte gezien. Het blijkt goed om dat eens te benoemen en te ervaren dat niemand hier alleen in staat.

Ook op de drijfveer hulpverlenen blijkt niemand een sterke behoefte te hebben om hulp te verlenen. Hierdoor kan het zijn dat hulpvragen onzichtbaar blijven. De manager ziet hier een rol voor zichzelf: actief vragen hoe het met mensen gaat en waar ze eventueel hulp bij nodig hebben.

Besluitvorming en structuur als aandachtspunt

Een ander aandachtspunt dat naar voren komt, is het nemen van besluiten. Niemand heeft de behoefte om snel en efficient een knoop door te hakken, wat besluitvorming kan vertragen. Ook hier ligt een duidelijke rol voor de manager, namelijk het bieden van structuur en het stellen van grenzen en waar nodig doortastend actie ondernemen zodat er een besluit wordt genomen.

De kracht van waardering en verbinding

Ter afsluiting doe we de ‘complimentendouche’. Hoewel het team weinig behoefte heeft aan complimenten, blijkt iedereen het leuk te vinden. Met enige bescheidenheid ontvang ieder de gegeven complimenten.

Als laatste ontvangt de manager haar complimenten. Ze wordt omschreven als:

  • Goed benaderbaar
  • Geeft vertrouwen
  • Luistert goed
  • Staat haar mannetje
  • Slim en positief
  • Zacht én krachtig

Deze woorden vormen het bewijs van haar effectief leiderschap. Door te schakelen tussen de juiste rollen heeft ze beweging gebracht in een team dat vastzat. Ze hebben er weer zin in en gaan met vertrouwen aan de slag.